Il valore del giuramento $ $  

Il giovane Manlio Torquato costringe con la spada Pomponio a liberare il padre da ogni accusa. E Pomponio mantiene il giuramento.

L. Manlio, cum dictator fuisset, M. Pomponius tribunus plebis diem dixit, quod is paucos sibi dies ad dictaturam gerendam addidisset; criminabatur etiam, quod Titum filium, qui postea est Torquatus appellatus, ab hominibus relegasset et ruri habitare iussisset. Quod Titum maxime pigebat. Cum audivisset adulescens filius negotium exhiberi patri, accurrisse Romam et cum primo luci Pomponii domum venisse dicitur. Cum id esset nuntiatum Pomponio, qui arbitrabatur illum iratum allaturum ad se aliquid contra patrem, surrexit e lectulo remotisque arbitris ad se adulescentem iussit venire. At iuvenis, ut ingressus est, confestim gladium destrinxit iuravitque se illum statim interfecturum, nisi ius iurandum sibi dedisset se patrem missum esse facturum. Iuravit hoc terrore coactus Pomponius, quamvis permagni sua interesset Manlium, patriciorum fautorem, accusare; rem ad populum detulit; docuit, cur sibi causa desistere necesse esset; Manlium missum fecit. Tantum temporibus illis ius iurandum valebat.

(adattamento da Cicerone, de officiis 3. 112)